Elurra egin du gaur, eta zuri dago kanpoa, zuri eskolako patioa: zuri-zuri; eta zuritasunaren erdian zuhaitza ere zuri, bakardadean? Eta Ipuin-kontalariak ipuin bat kontatu digu: ELEFANTEAREN ipuina, gelako arbela berrian. Arranopola! Eta zein da gelako arbela berria? Bada, leihoko kristala da arbela berria, eta baita patio zuria ere. Egia, sudur ondoan begia!

JOANES URKIXO Bilbon jaio zen 1995 urtean, nahiz eta Galdakaon hazitakoa izan. Euskal Filologia ikasi ondoren film itzultzaile moduan lan egin zuen zenbait urtetan, baina gaur egun zinema eta telebistarako gidoiak idazten ditu. Liburuak ere aspalditik idazten ditu: dagoeneko hogei bat kaleratu ditu, ezagunen artekoak Bihotz Ausarta edo Gerlari Zuria direla.
Koadrilakoak mus jokoan ikasi nahian dabiltzala, hara non estralurtarrak agertu, gizateria osoa bazkari bihurtu nahian. Bidane maiteminduta dago baina Santik ez dio jaramonik egiten, hortaz deabruari deitzea besterik ez zaio bururatu. Bakarrik ez geratzeko, Eider botiloiez doa eta gehiegi samar edan du, baina etxera heltzean ez dauka mozkor arrastorik; bai ordea zauri txiki pare bat lepoan. Hauetan eta beste istorioetan zehar, nerabe protagonistek eguneroko arazoei aurre egiteaz gain, egunerokoak ez diren tipo bitxi batzuekin topo egingo dute.

Neska hori ez da besteak bezalakoa. Behin esne-katilu batean ezkutatu zen, aitarengandik ihes egiteko. Beste batean txiki-txiki bihurtu zen psikologoaren kontsultan ispiluan sartzeko. Beharbada, film gehiegi ikusi ditu telebistan. Halere, bere bizitza oso arrunta da. Eskolara doa, eztabaidaka ibiltzen da aita-amekin, ametsetan dabil lagun minarekin.
Eguneroko kontuak. Bai, baina eguneroko kontuak ere kontu magiko bihurtzen dira irudimenaren bidez...

"Bosniako gerra bete-betean, heriotik ihesi, Bartzelonara iritsi ginen, itsasontzi zahar batean ezkutaturik, ama, arreba eta ni, Nezir. Serbiarrak gure hiritik hurbil zeudela, haien sarraskien berri jakin baikenuen, ihesi abiatu ginen, etxeak eta lurrak utzirik. Hantxe geratu zen aitonaren etxalde handia, hantxe gure etxea, baratze eta guzti. Auzoko guztiok alde egin genuen; arimarik ere ez zen geratu.
Gure auzotik igarotzen ziren iheslariek berri beldurgarriak ematen zizkiguten; sua eta kea ikusi genituen hiriaren beste aldean, eta eztandak, tiroak."

Liburu honetan hamabi istorio eta hamabi marrazki dibertigarri biltzen dira. Bai idazleak, bai marrazkilariak hizkuntzarekin jolastu dute eta hasiera batean sexuaren inguruko zerbaitez ari direla perntsatzen badugu ere, bestelako ustekabekoa eramango dugu.
Umorea erabiliz buruan bueltaka darabilkigun gai batez jardun du idazleak.

Eleberrri honek Iqbal Masih mutil pakistandarraren benetako historia kontaten digu, umeen lan esplotazioen aurkako sinboloa bihurtu dena.
Beste zenbait ume mordoa bezalaxe bai Pakistanen bai munduko beste herrialde txiroetan legez bere familia nekazariak Iqbal saldu zuen 16 $ mailegua ordaintzeko.
Iqbalek alfonbra lantegi baten egin beharko du lan egunero 12 orduz rupia bakar bateko soldataren truke familiak duen zorra kitatu arte (sekula gertatuko ez dena).
Iqbal Ume Langileen Akatasunerako Frontearekin harremanetan jarriko da eta borrokatu eta ihes egingo du lanetik. Geroxeago, elkartean parte hartuko du eta beste zenbait ume askatzen lagunduko du. Nazioarteko komunikabideek horren oihartzuna izango dute eta 1994an Gazte ekintzaileak Reebock saria eman zioten eta beka bat zuzenbidea ikasteko. Pakistanera itzuliko da eta gurasoen herrian oporretan dagoela alfonbragileen mafiak akatuko du.

"Bosniako gerra bete-betean, heriotik ihesi, Bartzelonara iritsi ginen, itsasontzi zahar batean ezkutaturik, ama, arreba eta ni, Nezir. Serbiarrak gure hiritik hurbil zeudela, haien sarraskien berri jakin baikenuen, ihesi abiatu ginen, etxeak eta lurrak utzirik. Hantxe geratu zen aitonaren etxalde handia, hantxe gure etxea, baratze eta guzti. Auzoko guztiok alde egin genuen; arimarik ere ez zen geratu.
Gure auzotik igarotzen ziren iheslariek berri beldurgarriak ematen zizkiguten; sua eta kea ikusi genituen hiriaren beste aldean, eta eztandak, tiroak."

Eleberri honetan familia bosniar baten bizitza kontatzen zaigu gerrak dirauen bitartean. Zenbait kapitulutan, Nezir gazteak nola alde egin zuten Bosniatik eta ihesean aita galdu zutela kontatzen digu lehen pertsonan. Besteetan, hirugarren pertsonan aitaren bizitzaren berri izaten dugu. Nezir bere ama eta arrebarekin Bartzelonan bizi da baina bai burua bai bihotza urruti samar dauka: Bosnian, bere aita ei dagoen lurrean. Egun batean aitaren bila joateko erabakia hartuko du. Bitartean, aita heriotzatik ihesean ibiliko da.

Udako goiz lasai batean, uhin handiek Stella Maris itsasontzi zaharra Zarauzko hondartzara ekarri dute. Lehenengoz, zenbait tximu txiki itsasontzitik atera dira; gero, kolore guztietako txoriak hegaka eta iheska; azkenik, bi ertzain agertu eta gizon-emakume asko lehorreratzen dira. Baina Stella Marisek badu oraindik ustekabe asko... Elaberri orijinal honek "Bizi, Irakurri 2002" Saria irabazi zuen gazte sailean.

Beñat informatika munduan murgildurik dabilen gaztea da, hacker izateko bidean ondo kokatua. Bi neska ibiliko zaizkio inguruan: bata jatorragoa, ddarik gabe; bestea misteriotsuagoa eta erakargarriagoa, bizimodu ilunekoa eta asmo ezkutukoa. Zoratzeraino menperatuko du bigarrenak Beñat, nahiz eta mutilak horren jakitun egon. Sexuaren eta ilunaren erakargarritasuna, ordea, handia da.

Johnny soldadu gazte bat da, hegazkin pilotua. Hangoaldetik itzultzen denean, bere herrian heroi bat bezala hartzen dute.
Baina bera ez da heroi sentitzen. Gehiago gerran parte hartu nahi ez duelako itzuli da. Eta pertsona batzuei hori ez zaie gustatzen, gerra hura bidezkoa eta zilegizkoa dela, zuzena dela, uste baitute.
Baina ez dago zuzena den gerrarik.
Horixe da Johnnyk eta haren alde agertzen diren apurrek pentsatzen dutena.

Nire gorputza atzo gorrixka da eta ni bakarrik kabitzen naiz, nire gorputza bihar zimurra da eta egun batean ihesi joango naiz... eta joan artean bertan bizi naiz.